از وظایف پیمانکار ساختمان می توان مدیریت کل فرآیند ساختمان را نام برد و بنابراین باید موثرترین تکنیک ها را برای تکمیل پروژه انتخاب کنند. پروژه ساختمان سازی شبیه به اجرای تئاتر است که در آن هر بازیگر نقش خاصی برای بازی دارد. پیمانکار ساختمان، قهرمان نمایشنامه است. قبل از شروع هر کاری یا ورود به بخش ساخت و ساز، درک مسئولیت ها و وظایف یک پیمانکار ضروری است.
پیمانکار ساختمان کیست و چه وظایفی دارد؟
در صنعت ساخت و ساز، یک پیمانکار ساختمان توسط یک مشتری برای انجام کار لازم برای تکمیل یک پروژه استخدام می شود. پیمانکاران اغلب مهارت های لازم برای انجام تمام کارهای ساختمانی را به طور مستقل ندارند. در نتیجه، آنها مسئول انتخاب پیمانکاران فرعی برای تکمیل جنبه های خاصی از یک پروژه هستند. در بیشتر موارد، یک پروژه ساختمانی شامل بسیاری از پیمانکاران فرعی است. تعجب آور نیست که موقعیت یک پیمانکار چند وجهی است زیرا آنها مسئولیت فعالیت ها و افراد مختلف را بر عهده دارند.
وظایف پیمانکاران ساختمان
یک پیمانکار ساختمان مسئولیت های متعددی دارد که بسته به قرارداد ممکن است متفاوت باشد. نقش های زیادی وجود دارد که یک پیمانکار می تواند در مراحل مختلف یک پروژه بر عهده بگیرد و این بخش متداول ترین آن ها را پوشش می دهد.
– یک پیمانکار عمومی وظیفه تأمین کلیه مواد، نیروی کار، تجهیزات (مانند وسایل نقلیه مهندسی و ابزارآلات) و خدمات لازم برای ساخت پروژه را بر عهده دارد.
– وظیفه انشعاب آب و برق و گاز و.. با هزینه کارفرما، به عهده پیمانکار است.
– یک پیمانکار عمومی اغلب پیمانکاران فرعی ویژه ای را برای انجام تمام یا بخش هایی از کارهای ساختمانی استخدام می کند.
– پیمانکاران موظف هستند هزینه های عملیاتی پروژه را با توجه به اطلاعات موجود برآیند نمایند و پس از تأیید کارفرما کار خود را شروع کنند.
– هر پروژه دارای یک برنامه اصلی است که همه فعالیت ها را به همراه توزیع زمان و بودجه برنامه ریزی شده آن ها توصیف می کنند. این برنامه یک تاریخ اتمام دارد که پیمانکاران باید آن را در نظر داشته باشند و معمولا مجازات های سنگینی برای از دست دادن مهلت مقرر اعمال می شود. اتمام دیرهنگام تنها در صورتی قابل توجیه است که پروژه به دلیل عوامل خارجی خارج از کنترل پیمانکار، مانند آب و هوای شدید به تأخیر بیفتد.
در نهایت وظایف کلی یک پیمانکار ساختمان شامل موارد زیر است :
– اولین وظیفه پیمانکار ساختمان، ایجاد یک طرح پروژه برای تحویل به موقع آن است.
– برنامه ریزی تمام جزئیات مهم پروژه و اجرای آن.
– تعیین نیازمندی های مواد و تجهیزات و برنامه ریزی برای تهیه آن ها.
– پیش بینی تغییرات احتمالی و ایجاد استراتژی های کاهش خطر.
– پاسخگویی به هرگونه مسائل قانونی و نظارتی.
– برقراری ارتباطی موثر بین همه شرکت کنندگان در پروژه.
– مدیریت ساخت و ساز
– سعی در حفظ ایمنی محیط زیست
– کارهای سنگین عمرانی
و …
مسئولیت های پیمانکار
برای درک بهتر از پاسخ هایی که در جواب چگونه پیمانکار شویم به گوش شما می خورد باید با مسئولیت های پیمانکار به خوبی آشنایی داشته باشید. از جمله مسئولیت های پیمانکار می توان به؛
– توانایی مدیریت منابع انسانی
– توانایی کنترل مخارج متناسب با درآمد
– توانایی محاسبه سود و زیان به صورت دوره ای
– توانایی برآورد میزان پیشروی پروژه
انواع پیمانکار ساختمان
برای استخدام پیمانکاران ساختمان نیاز است بدانید که پیمانکار ساختمان بر اساس مهارت و دانش خود مسئولیت خاصی را بر عهده می گیرد. در ادامه انواع پیمانکاران ساختمان را نام برده ایم:
پیمانکار تخریب
پیمانکار خاک برداری
پیمانکار بتن ریزی
پیمانکار آرماتوربندی
پیمانکار سازه های فلزی
پیمانکار حفر چاه
پیمانکار سفتکاری ساختمان
پیمانکار لوله کشی (آب- فاضلاب-گاز)
پیمانکار برق کشی
پیمانکار نازک کاری
پیمانکار کاشی کاری
پیمانکار نقاشی ساختمان
پیمانکار سقف کاذب
پیمانکار رنگ و نقاشی
پیمانکار اجرای داربست
پیمانکار اجرای آسانسور
پیمانکار عایق کاری
درصد پیمانکاری ساختمان
درصد پیمانکاری ساختمان با توجه به هر قرارداد متفاوت است. نوع و حجم پروژه تعیین کننده درصد پیمانکاری ساختمان می باشد. به طوری که هرچه پروژه بزرگتر باشد، درصد پیمانکاری ساختمان و دستمزد نهایی پیمانکار افزایش می یابد. به طور کلی مقدار درصد پیمانکاری ساختمان چیزی در حدود 10 تا 17 درصد و در پروژه های ویلایی حدود 15 تا 22 درصد می باشد. درصد پیمانکاری ساختمان با توجه به نوع توافق بین طرفین قابل تغییر است.
نوع نقشه های اجرایی و پلان ساختمان نیز تعیین کننده درصد پیمانکاری ساختمان است. عامل دیگر تاثیرگذار بر درصد پیمانکاری ساختمان ، شرایط آب و هوایی و مقدار مسافت پروژه می باشد.
انواع قرارداد پیمانکاری ساختمان
قرارداد پیمانکاری ساختمان یا قرارداد مقاطعه کاری، قراردادی است که در آن کارفرما یا مالک، شخص یا یک شرکت ساختمانی را برمی گزیند تا مسئولیت و مدیریت اجرای پروژه ساختمانی را بر عهده گیرد. چنانچه قراردادهای پیمانکاری مخالف صریح قانون نباشند به اَشکال مختلفی بین پیمانکار و کارفرما منعقد می شوند از جمله:
• پیمان مدیریت یا مدیریت پیمان (درصدی)
مديريت پيمان به معنای به استخدام درآوردن يک شخص حقيقی يا حقوقی برای اجرای صفر تا صد يک پروژه ساختمانی است که دستمزد پيمانکار بر اساس درصدی از هزينه ساخت مصالح و دستمزدها صورت می گیرد. بنابراین تعیین کلیه روش های اجرای پروژه و استخدام نیروها به عهده پیمانکار پروژه می باشد. در این روش شخص یا شرکت پیمانکار بابت مدیریت پروژه و تخصص درصدی از هزینه کل که شامل هزینه اجرا و تهیه مصالح و دستمزد است را دریافت می کند ولی قبل از هزینه های صورت گرفته در پروژه باید توافق طرفین قرارداد جلب شود.
معمولا از طرف کارفرما مدیر مالی پروژه معرفی می شود تا نظارت دقیق بر کلیه هزینههای ساخت پروژه داشته باشد.
در قرارداد پیمانکاری درصدی ساختمان، سود و مزایا برای هر دو طرف خواهد بود و در درجه اول کارفرما هیچ هزینه اضافی به پیمانکار پرداخت نمی کند و فقط هزینه نیروی انسانی و ماشینی و هزینه مصالح را پرداخت می کند آن هم با پیش فاکتورهای تایید شده از طرف کارفرما.
از مزایای قرارداد مدیریت پیمان (درصدی) این است که کلیه هزینه ها کاهش چشمگیری می یابد و مدیریت هزینه نیز با کارفرما خواهد بود. از طرفی شرکت ساختمانی هزینه ای بابت اجرای پروژه پرداخت نمی کند و تعهدات را بر عهده نخواهد داشت و فقط برای تخصص در مدیریت نیروهای کار آمد سودی به صورت درصدی از کل هزینه های اجرای پروژه دریافت می کند.
• پیمانکاری ساختمان امانی
پیمانکاری ساختمان امانی، معمولا در پروژه های کوچک که نیاز به اتمام سریع پروژه است به کار گرفته می شود. در این روش دستگاه اجرایی یا کارفرما فرد یا افراد مورد اعتمادی را انتخاب می کند و مسئولیت و مدیریت اجرای پروژه را بر عهده آنها می گذارد.
در روش پیمانکاری امانی هیچ قراردادی با پیمانکاران خارجی بسته نمی شود و تمام مسئولیت های پروژه بر عهده کارفرما می باشد و او تمامی مصالح و ماشین آلات را تامین می کند و مدیریت اجرا نیز به عهده اوست.
به طور کلی می توان گفت که واحد امانی از هزینه های کارگاه هیچ نفع و سودی نخواهد برد و به دلیل استخدام فقط حقوق از کارفرما دریافت می کند و از مزایای این روش این است که سود شرکت پیمانکار عمومی حذف می شود.
کلیه هزینه هایی که واحد یا شخص امانی در نظر می گیرد به عهده کارفرما یا دستگاه اجرایی است.
• پیمانکاری ساختمان دستمزدی
پیمان های دستمزدی قراردادهایی هستند که در آن تهیه مصالح مورد نیاز اجرای پروژه به عهده کارفرما است و اجرای عملیات بر عهده شرکت پیمانکاری صورت می گیرد .بنابراین در این گونه پیمان ها شرکت پیمانکار از بابت اجرای عملیات فقط دستمزد اجرا دریافت می کند.
در این نوع از قرارداد تهیه وسایل و ابزارآلات بر عهده شرکت پیمانکار است. این نوع پیمان بیشتر به نفع طرفین یعنی کارفرما و پیمانکار ساختمان خواهد بود.
به دلیل اینکه کارفرما مصالح را با توجه به سلیقه و تشخیص خود از لحاظ نوع و جنس و تعداد آن تهیه می کند و آنها را بر اساس بودجه خود تعیین می کند و هر موقع نیز مشکل مالی برخورد کرد می تواند کار را تعطیل کند. چون شرکت پیمانکار نیز فقط دستمزد نیروی انسانی را پرداخت می کند، در صورت تعطیلی کار به خاطر مشکلات مالی چندان مشکلی پیش نخواهد آمد.
• پیمانکاری ساختمان مقطوع
در این روش پیمانکار به دو شیوه عمل می کند.
۱. پیمانکار توافق می کند که در مقابل دریافت مبلغی، کل عملیات موضوع پیمان را به اتمام برساند.
۲. پیمانکار توافق می کند که در ازای دریافت مبلغ معین برای هر واحد کاری که انجام می دهد موضوع عملیات قرارداد را انجام دهد.
• قرارداد پیمانکاری ساختمانی بدون مصالح
در نمونه قرارداد پیمانکاری ساختمانی بدون مصالح، تأمین مصالح مورد نیاز اجرای عملیات ساختمانی جهت اجرای کامل کلیه عملیات ساختمانی از قبیل بنای ساختمان، تأسیسات برقی، تأسیسات سرمایشی و گرمایشی، تأسیسات مکانیکی، محوطه سازی، حصارکشی، راه اندازی و تحویل بخش های مربوطه به تأسیسات بر عهده پیمانکار نمی باشد.
مشخصات فنی و تکنیکال پروژه بر مبنای نقشه ها و دستورالعمل های صادره از سوی کارفرمای پروژه خواهد بود، که وظیفه اخذ کنترل و تأیید کیفیت مصالح و پیشرفت فیزیکی آن را مطابق با برنامه زمان بندی شده انجام خواهد گرفت.
• قرارداد پیمانکاری ساختمانی با مصالح
در این نمونه قرارداد، اجرای کامل کلیه عملیات ساختمانی از قبیل بنای ساختمان، تأسیسات برقی، تأسیسات سرمایشی و گرمایشی، تأسیسات مکانیکی، محوطه سازی، حصارکشی، راه اندازی و تحویل بخش های مربوطه به تأسیسات و تمامی مصالح مورد نیاز در انجام موضوع قرارداد در مدت تعیین شده توسط پیمانکار تأمین می گردد.
به طور کلی قرارداد پیمانکاری ساختمان در سه مرحله خلاصه می شود :
• عقد قرارداد پیمانکاری
• آغاز پروژه و مراحل انجام
• پایان پروژه و تحویل به کارفرما
در هر یک از سه مرحله فوق برای قرارداد پیمانکاری، جزئیات زیادی وجود دارد. در این قسمت به عنوان مهمترین نکات قرارداد پیمانکاری پروژههای ساختمانی مطالبی را معرفی میکنیم که میتواند به شما کمک کند پروژه ساختمانی خود را به بهترین پیمانکار ساختمان واگذار کنید.
• قرارداد پیمانکاری ساختمان را میان کارفرما و پیمانکار منعقد کنید. کارفرما همان کسی است که پروژه به او تعلق دارد.
• در متن قرارداد، توافقنامههایی را بنویسید که دو طرف قرارداد آن را تایید کرده باشند.
• مدت زمان انجام پروژه پیمانکاری، مبلغ مورد نیاز برای انجام پروژه، تامین مصالح و هزینههای جانبی باید در قرارداد پیمانکاری درج شوند.
• پیمانکار ساختمان موظف است تمام پیشنهادات و گزینههای موجود را برای انجام هرچه بهتر پروژه در یک برنامه دقیق و جدولبندی شده به کارفرما معرفی کند.
• در قراردادهای پیمانکاری ساختمان باید یک ضمانت نامه میان دو طرف برای پایبندی به تعهدات تنظیم شود. ضمانت نامه ها می تواند هزینه یا چک ضمانت باشد.
• برای اینکه بتوانید یک پیمانکار ساختمانی خوب را پیدا کنید حتماً به پروژههایی که او قبلاً انجام داده است نگاهی بیندازید.
• پیمانکار ساختمان فردی است که در کار خود تجربه و تخصص کافی دارد.
• از شرکتهایی برای خدمات پیمانکاری ساختمان استفاده کنید که تمام کارهای خود را با یک تیم تخصصی پیش میبرد.
• اگر به موارد حقوقی قراردادهای پیمانکاری آگاهی ندارید حتماً یک فرد مشاور یا یک وکیل حقوقی را در کنار خود داشته باشید.
• قیمت پیمانکاری ساختمان برای پروژههای مختلف، متفاوت است. به طور مثال برای پیمانکاری یک ساختمان مسکونی، قیمت پیمانکاری به ازای هر متر مربع ساختمان محاسبه میشود – هزینه ها شامل تامین مصالح، دستمزد کارگران و وسایل حمل و نقل ابزارها و …. میباشد.
• قیمت پیمانکاری ساختمان در یک مترمربع میتواند از مرز ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان آغاز شود و تا مرز حدود دو میلیون تومان نیز ادامه پیدا کند. قیمتها متغیرند بنابراین قبل از عقد قرارداد، پیرامون قیمت ها به توافق برسید.
شرایط پیمانکاری ساختمان
برخی از شرایط پیمانکاری ساختمان و تشخیص صلاحیت برای اشخاص حقیقی به شرح زیر می باشد :
– عدم سابقه هر گونه محرومیت از کارهای پیمانکاری
– عدم سوء سابقه کیفری
– داشتن تابعیت ایران
– کارت پایان یا معافیت از خدمت (برای آقایان)
– عضویت در سازمان اسناد
برای پیمانکاران حقوقی نیز شرایط پیمانکاری ساختمان و تشخیص صلاحیت به شرح زیر است :
– عدم سابقه هر گونه محرومیت از کارهای پیمانکاری
– عضویت در سازمان اسناد
– ثبت شرکت در سازمان ثبت شرکت ها
– عدم عضویت و یا دارا بودن سهام هر یک از شرکا یا مدیران شرکت در هیات مدیره مهندسین مشاور عضو سازمان
سختی های کار پیمانکاران ساختمانی
انجام یک کار پیمانکاری بسیار سخت است. آنها باید بر پروژه های خود اختیار کامل داشته باشند و بتوانند بلافاصله علت هر گونه مشکل را مشخص کنند. تنها در این صورت است که آنها می توانند به سرعت واکنش نشان دهند و از اشتباهات پرهزینه اجتناب کنند. به طور کلی، موارد زیر یکی از رایج ترین چالش هایی است که پیمانکار ساختمان با آن مواجه هستند:
هماهنگی تیم : حفظ یک پیوند قوی ممکن است دشوار باشد، به خصوص در شرایطی که یک پیمانکار باید پروژه های زیادی را به طور همزمان مدیریت کند.
تفویض وظایف : هرچه توزیع مسئولیت ها و حفظ کارمندان در مسیر ساده تر باشد، پیوند افراد در محل کار قوی تر است.
به روز رسانی ها و ارزیابی های برنامه : پیمانکاران باید دائماً از آخرین تغییرات پروژه آگاه باشند. به دلیل ابزارهای فناوری، امروزه اصلاحات نظارت ساده تر شده است، اما اگر سازنده روی پروژه های متعدد کار کند ممکن است دردسر ایجاد کند.
کاغذبازی : یکی از بدترین ترس های هر پیمانکاری، کاغذبازی است. مقدار داده های جمع آوری شده در یک پروژه ساختمانی بسیار زیاد است.
یادگیری از پروژه های قبلی : پیمانکاران باید مهارت های جمع آوری داده های پروژه خود را بهبود بخشند. این نکات مفید، ممکن است بهره وری را افزایش دهد و سطح دوباره کاری را در پروژه های آینده کاهش دهد.
جهت اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با تیم ویلاسازان شکوه دماوند در تماس باشید.